२१. सगुण - निर्गुण

जळी स्थळी सचराचरी ब्रह्म एकचि ते भरले
नाही ठाव त्याविण रिता, सर्वत्र ते संचले

त्याचे सत्तेविण नच हाले झाडाचे पान एकही
सर्व सत्ताधीश प्रभू तो, तया न साम्य दुजे काही

सर्वव्यापी सर्वसाक्षी सर्वद्रष्टा अतींद्रिय
सर्वांतरात्मा सर्वज्ञ सर्वशक्तिमान प्रभू

निराकार निर्गुण एक अज अव्यय अविनाशी
पूर्ण सनातन अनाम अरूप, न साहे तुला त्यासी

अनादिमध्यान्त अगम्य ब्रह्म, चर्मचक्षू अगोचर
दिक्कालातीत नि शाश्वत बुध्दीच्या पल्याड ईश्वर

नेति नेति श्रुती वदती, बड्या बड्यांची कुंठित मती
पोथी पंडित वर्णु न शकती, वाणीला नच तेथ गती

सच्चिदानंदरूप ईश्वर व्यापिले तेणे चराचर
मन बुध्दि चित्त अहंकार इंद्रियांचा न चाले जोर

शब्द तिथे थिटे पडती, बुध्दीला नच तिथे गती
इंद्रियांचा न तिथे पोच, अवरुध्द मनाची गती

असे जरी सारे असले, निर्गुण ते गुणास आले
निराकार आकारले, विविध नामरूपे नटले

सृष्टीमध्ये सहज सोपे प्रगटे ब्रह्म विभूतिरूपे
ब्रह्म एक परि अंनत वेषे घेई अंनत नामे रूपे

अंनत कोटि ब्रह्मांडनायक, भूगोल खगोलादि निर्मी लोक
सत्तामात्रे चाले त्याच्या अखिल विश्व हे निर्धाक

हिमालयाची उत्तुंगता, गुलाब कमलांची सुंदरता
सूर्योदयास्ताची रम्यता, सागराची ती विशालता

पृथ्वीची क्षमा शांती, सूर्याची दिव्य दीप्ती
वायूची शीघ्र गती, आकाशी शब्द प्रतीती

सत्व रज तम त्रिगुण पंचमहाभूतांचा त्यात कर्दम
ही अष्टघा प्रकृती जाण सर्वं खलु इदं ब्रह्म

भक्तांनी निर्गुण गुणा आणीले, निराकारा साकारले
अनामासी नाम ठेविले, निर्गुण सगुणस्वरूप झाले

निर्गुणोपासना दुर्गम, सगुणोपासना सुगम
सगुण भक्ती योगे संती आकळिले परब्रह्म

सद्भक्त सगुण मूर्ती पूजिती, ती प्रतीकरुपे ध्याती
सगुणातुनी निर्गुणी जावे तत्वाचा विसर पडू न देती

पाषाण मूर्ती हे माध्यम, परब्रह्म ध्येय परम
दृष्य पाषाणच नव्हे ब्रह्म, संत जाणती मनोमन

संत भक्तांना सगुण मूर्ती देई ब्रह्मज्ञान स्फूर्ती
मूर्तीत साक्षात्कारिती चैतन्य ब्रह्मज्योती

"अजि मी ब्रह्म पाहिले ग सखे ब्रह्म पाहिले
कटि कर नटसम चरण विटेवर उभे राहिले
अनंत रुपे, अनंत वेषे देखिले त्यासी
बाप रखुमा देवी वरा खूण बाणली कैसी"

संतोक्तीतिल मर्म ओळखा म्हणजे खूण पटेल
भक्तीचे ते वर्म कळोनी सगुण निर्गुण वाद मिटेल

_____________________

२२. भरवसा

देवावरती ठेव भरवसा । पळून जाइल अवघी अवदसा ॥धृ॥

होणारे ते होउन जाते
माणुस चिंता व्यर्थ वहाते
न चुके काही कोणाला ते
का मग आधी उगाच चिंता । काळजीचा व्यर्थ वसा ॥धृ॥

आले वाट्याला जे काम
करावे ते बघ निष्काम
फलाशाविरहित करुनी कर्म
अर्पावे ते प्रभुपदि सारे । कर्तृत्वाभिमान नसावा कसा ॥धृ॥

फलाची आशा नाही म्हणुनी
होती समान लाभ हानी
सुख दुःखही जाई विरूनी
निर्द्वंद्व वृत्ति अशि ही होता । जन्ममरणाचा सुटतो फासा ॥धृ॥

कृष्णार्पण करावे कर्म
गळावी अहंता हेच वर्म
कर्मयोगाचे हे मर्म
श्री कृष्णाने स्वधर्म कथिला । भगवद्गीतेमधे असा
॥धृ॥

नाही खटपट, नाही लटपट
नाही झटपट, नाही वटवट
नको ते वैराग्यही करपट
सरळ सोपा कर्त्तव्याचा । धोपट हा मार्ग असा ॥धृ॥

गेली चिंता, गेलि अहंता
गेली माया आणीक ममता
झटावे निःस्वार्थ परहिता
कामक्रोध लोभादीना । मिळे फाटा जाण असा ॥धृ॥

मुखी असावे भगवन्नाम
परोपकारी हाच नेम
ईश प्राप्तिचे गुह्य परम
अहंता चिंता समूळ जाता । मोक्षाचा मार्ग खुला असा ॥धृ॥

शुध्द असावी चित्तवृत्ती
अंतरी वसावी भगवद्भक्ती
ईशचरणी समर्पण वृत्ती
अहंकार हा अडसर भारी । उपटुन टाक मुळासरसा ॥धृ॥

___________________

२३. जयजयकार

जय जय ईश्वर जय परमेश्वर ब्रह्म सनातन ॥धृ॥

जय ब्रह्मदेव चतुरानन
जय सृष्टिकर्ता विष्णुनंदन
जय विष्णुनाभिकमलासन
सकलांचा तू भाग्यविधाता । सकल सृष्टीचे सृजन ॥धृ॥

जय लक्ष्मीपती शेषशयन
क्षीराब्धिविहारी नारायण
शंखचक्र गदा पद्मधारण
अनंत कोटी ब्रह्मांडनायका । सकल सृष्टीचे भरण ॥धृ॥

जय श्री महेश पार्वती नायक
नंदीवाहन त्रिशूलधारक
गंगाधर श्री गणेशजनक
कर्पूरगौर चंद्रचूड तू । सकल सृष्टि संहारण ॥धृ॥

जय श्री गणेश विनायक
सकल कार्य सिद्धिदायक
मूषक वाहक, हस्ती मोदक
भालचंद्र मंगळमूर्ती । हेरंब मोरया गजानन ॥धृ॥

जय आदिमाते जगज्जननी
जय भवानी महिषासुर मर्दिनी
लक्ष्मी शारदा वीणावाहिनी
जय जगदंबे कुलस्वामिनी । अनन्यभावे तुज शरण ॥धृ॥

जय श्री सूर्यनारायण
करी सकला चैतन्य प्रदान
चराचराचे प्रेरणास्थान
तेजःपुंज तू, तेजोमय तू । तेजोराशि निधान ॥धृ॥

जय श्री दत्तात्रेय त्रिमूर्ती
अनसूयात्मज कमंडलु हस्ती
कंठी रुद्राक्ष, अंगि विभूती
निज भक्ता तू तारक होसी । करिसी इच्छित वरप्रदान ॥धृ॥

जय श्रीराम पतीत पावन
जय श्रीकृष्ण राधारमण
जय गिरिवासी व्यंकटरमण
पुंडलिक वरदा पंढरिनाथा । पांडुरंगपदि सदाशिव शरण ॥धृ॥

भगवद्भक्त साधू सज्जन
संत महात्मे योगी जन
ऋषी मुनी तपस्वी गण
या सकल श्रेष्ठ जनचरणी । सदाशिव नतमस्तक जाण ॥धृ॥

_____________________

२४. यज्ञ

स्वाहाकार करूनि स्वार्थाचा, जप करा ओंकाराचा ॥धृ॥

सत्य अहिंसा निर्लोभता
त्याग सेवाभाव शांतता
शील संयम आणि शुचिता
असा सुरेख नवकोनाचा घडवा आकार यज्ञकुंडाचा ॥धृ॥

काम क्रोध आणि लोभ
मद मत्सर आणि दंभ
षड्रिपु समिधांचा होम
यज्ञकुंडी करण्याचा, करा उच्चार संकल्पाचा ॥धृ॥

धगधगीत वैराग्याच्या
भडकू द्या ज्वाला साच्या
घृत त्यागाचे तयात ओता
यज्ञकुंडी आहुती देता करा उच्चार "इदं न मम" मंत्राचा ॥धृ॥

फलाशाविरहित कर्मकुसुमांची
द्या एकेक आहुती साची
धार धरा त्याग घृताची
पूर्णाहुतिच्या समयी वाचे घोष करा हरिनामाचा ॥धृ॥

सुगंधयुक्त सुमने अर्पा
तुळसी दुर्वा बेल समर्पा
हळदी कुंकुंम गुलाल बुक्का
पूजा यज्ञपुरूषाची बांधा करूनि एकाग्र मन काया वाचा ॥धृ॥

भक्तीभावाचे नीरांजन
सुविवेकाच्या वाती लावुन
स्नेहभाव घृत तयात घालुन
ज्योती पंचप्राणांच्या उजळा, करा आरती जयजयकार प्रभूचा ॥धृ॥

धूप समर्पण वृत्तीचा
आसमंती घुमु द्या साचा
कर्पुर उजळा कारूण्याचा
फलाशाविरहित मधुर फळांचा अर्पा नैवेद्य पक्वान्नांचा ॥धृ॥

गुलाब कमलादि सुगंधी फुले
ओंजळीत घ््या अग्निनारायण सगळे
"विश्वे देवाः सभासद इति" मंत्रोच्चारे करा वर्षाव पुष्पांचा ॥धृ॥

॥ करा उद्घोष "ओम् शांतिः शांतिः शांतिः" मंत्राचा ॥

_____________________

२५. परमार्थाची वाट

परद्रव्य ते मानी विषसम, परकांता ती भगिनी
कुविचार मनी कदापि न आणि, संतत्वाची हीच निशाणी

वयोवृद्ध ज्ञानवृध्द तपोवृध्द संत सज्जन
त्यांच्या पदी नतमस्तक व्हावे, करावे त्या साष्टांग नमन

अहंकारा द्या नच थारा, नम्रता ह्रदी धारण करा
संगति सज्जनांची धरा, परतत्व सदा मनी विवरा

आपपर नसावा भेद, करावा नच वितंडवाद
धनाधिकार सत्तामद निखंडुनि सदा सत्यं वद

न्यायाची चाड असावी, अन्यायाची चीड असावी
सज्जनांची भीड असावी, दुर्जनांची कीड नसावी

जनांचे भले करावे, त्यांचे दुःख निवारावे
चंदनासम सदा झिजावे, परहितार्थ सदा झटावे

सदा सन्मार्गे वर्तावे, प्रलोभनार्थे न भुलावे
वाममार्गी पाऊल वाकडे कदापि पडू न द्यावे

धरावी शाश्वताची कास, नसावी अशाश्वताची आस
करूनि सद्ग्रंथ अभ्यास, घ््यावा ईशभक्तिचा ध्यास

भक्ती करावी मनोभावे, भगवन्नाम मुखे घ््यावे
चंचलत्व मनाचे मोडावे, कृष्णार्पण सर्वस्व करावे

मातापिता गुरु देव यांचे पदी आदर भाव
आज्ञापालन परम कर्तव्य, परम पुण्याची हीच ठेव

सारासार सद्सद्विवेक, नित्यानित्य आत्मानात्म विवेक
करून विचरावे ह्या जगात, मृत्यूचा मनि नसावा धाक

कर्त्तव्य बुध्दिने कर्म करावे, फलाशाविरहित सदा असावे
ईशचरणी सर्व समर्पावे, ममत्व कुठे मुळिहि नसावे

कमलपत्रा न चिकटे आप, वृत्ति असावी तशि निर्लेप
संसाराचा जरि असला व्याप, व्हाल मोक्षाचे धनि आपोआप

सत्यं शिवं सुंदरम् अससी ब्रह्मरूप स्वयम्
निर्मल अपुले चरित्र राखी, हेचि जाण गुह्य परम

असला जरि सत्ताधीश धनवान, चारित्र्य त्याचे जर हीन
जळो त्याचे वैभव महान, श्रेष्ठ त्याहुनी निष्कलंक निष्कांचन

चित्तशुध्दीयुक्त भक्ती, फलाशाविरहित कर्मकृती
परमेश्वर पदी शरणागती, येणेचि होईल भगवत्प्राप्ती

अशी ही परमार्थाची वाट, आहे सोपी तरीहि बिकट
सदाशिव चालतसे धीट, मार्ग दावा देवा नीट

_____________________

२६. दान

हरेक श्वासासंगे घ््यावे नाम हरीचे मुखे सदा
जिवनावश्यक श्वासासमचि समजावे हरिनाम सदा

रामनाम जपता होते किल्मिष सारे जळुनी खाक
चौ-यांशीचे फेरे चुकुनी पडे जिवाशिवाची गाठ

कोणतेही कार्य असू दे, आणा चक्षुपुढे हरिरूप
तद्गुण लीला मनी आठवा, करा वाचे हरिनाम जप

पळापळाने काळ पळे हा, आयुष्याचा होत क्षय
नका दवडू व्यर्थ एक पळ, नका बाळगू मृत्युभय

पूर्वपुण्ये नरजन्म लाधला, नका घालवू व्यर्थ फुका
करा काहि सत्कार्य करा हो, आळस व्यसनी फसू नका

परानंदे संतोषावे, परदुःखे कष्टी व्हावे
हेच मानवतेचे लक्षण, परहितार्थ सदा झटावे

स्वार्थ क्षुद्र गुंडाळावा, परमार्थ व्यापक करावा
राग द्वेषभाव विसरावा, अंतरी दयाभाव रुजावा

अनंत रूपे अनंत वेषे विश्वरूपे ईश्वर नटला
विश्वकल्याणार्थ झटे जो, तिथेच साक्षात् देव प्रगटला

पळे जाती, घटका जाती, दिवस जाती भराभरा
आयुष्याचा नाश होतो, साधा सार्थक, करा त्वरा

शरीराची सोडी ममता, भूत मात्री करी दया
ईशचिंतनाविण एक क्षण दवडू नको वृथा सखया

जसे पेरले तसे उगवते, रीत आहे ही सृष्टीची
सत्कर्माने सद्गति लाभे, दुष्कर्मे प्राप्ती नरकाची

न्याय नीतिची चाड असावी, करावा सारासार विवेक
अनंत आमिषे जगती असती, न भुलावे त्यास क्षणही एक

प्रलोभनांना भुलला जो नर, स्वत्व गमावुनि तो बसला
मासा जणु जाळ्यात अडकला, मार्ग मुक्तिचा तिथेच खुंटला

आपणच आपले शत्रू, आपणच आपले मित्र
हिताहित जाणा वापरून सदसद्विवेक बुध्दि स्वतंत्र

प्रयत्न केल्यावाचुन काही जगी या साध्य होत नाही
संपूर्ण शरणागति भक्तीविण ईशप्राप्ती होणार नाही

प्रभुपदि अनन्य अविचल भक्ती, तेणेच प्राप्त होइल मुक्ती
देव न जोडे फुकटाफुकटी, प्रसिद्ध आहे ही संतोक्ती

आता तरी काही सोय धरि रे मना हरिचे पाय
नरजन्म ना तरी व्यर्थ जाय संशय यात असेल काय

सदाशिव मी बाळ तुझा विठ्ठला तू माउली माझी
हेचि दान देगा देवा, भक्ती करी दृढ माझी

_____________________

२७. अघटित

अस कस बाई अघटित घडलं । चित्त माझं हरिनं चोरलं ॥धृ॥

काही सुचेना कामधंदा
निशिदिन वाचे हरि गोविंदा
काय करावे असल्या छंदा
प्रेम असं हे विपरित जडलं ॥धृ॥

गोकुळिचा हा अजब कान्हा
मुरलीच्या अति मंजुळ ताना
वेळी अवेळी पडती श्रवणा
देहभान सखे मम हारपलं ॥धृ॥

मयुर पिसांचा शिरी मुकुट तो
वन पुष्पांचा वरि तुरा शोभतो
कदंब शाखेवरती बैसतो
रूप सावळं मम मनी बिंबलं ॥धृ॥

वृंदावनि गे यमुना तीरी
गायी चारी अधरि बासरी
पायी आढी मुरली धारी
ध्यान असं गे मम ह्रदयी ठसलं ॥धृ॥

कटी पितांबर, वरती शेला
कंठी शोभती बकुळी माळा
अलंकार हस्ती चरणि गळा
मोहरून मम मन सखि गेलं ॥धृ॥

पौर्णिमेची रात्र चांदणी
यमुनातीरी वृंदावनी
रास रची तो नटुनी थटुनी
वेडावुन मम मन मग गेलं ॥धृ॥

सोडुनि सारी लज्जा लाज
निमाला द्वैतभावचि आज
हाती हरिच्या हात गुंफुनी
मनसोक्त नाचले शरीर दमलं ॥धृ॥

श्रीकृष्णाचा अवखळ चाळा
लावि मनाला लळा आगळा
द्वैतभाव गळला सगळा
मम रूप कृष्ण स्वरूपि मिळालं ॥धृ॥

आलं आलं हाती आलं
परब्रह्म गे मला गवसलं
काय सांगू, कसं मी सांगू
मम जन्माचं सार्थक झालं ॥धृ॥

_____________________

२८. शिवोऽहं

केदारेश्वर आणि या पशुपतीनाथा नमू आज की
हा विश्वेश्वर काशिनाथ वसतो नित्यैव वाराणशी
हा व्याघ्रांबरधारि मस्तकि धरी गंगौघ तो पावन
ह्याचे ध्यान करोनि राम वधि तो लंकापती रावण

तेजस्वी हिमरत्नकीरिट प्रभा फाके जया मस्तकी
कन्या त्याचि हि पार्वती वरितसे ज्याला सती साध्वि ती
देवांचा अधिदेव जो पशुपती शंभू महादेव तो
भोळ्या सांब सदाशिवा नमितसे, भक्तीच मी मागतो

एका अंकि गणाधिशा बसविले तुम्ही किती कौतुके
दूज्या अंकि षडानना बसविले तुम्ही अती कौतुके
हस्ती एक कमंडलू धरियला त्रैलोक्यनाथा तुम्ही
रुद्राक्षांचि गळा असे मणिमयी माळा सुशोभे अती

गंगा मस्तकि ज्याचिया विलसते गंगाधराते नमू
अंकी पार्वति ज्याचिया वसतसे तो सांब भोळा नमू
अंगी भस्म उटी, त्रिशूल करि ज्या तो शंभु घ््या सर्वदा
कंठी हार भुजंग, हस्ति डमरू गा त्या शिवाला सदा

कर्पूरासम गौरकांती बरवी, माथा जटाजूट ही
हस्ती एक कमंडलू, करि दुज्या रुद्राक्षमाळा बरी
शोभे ध्यान असे समाधित रमे त्या नीळकंठा नमू
सृष्टीच्या प्रलयी त्रिनेत्र उघडी त्या त्र्यंबकाला नमू

हे शंभो गिरिजापते पशुपते गौरीश गंगाधरा
हे सांबा शिवशंकरा प्रभुवरा विश्वेश बिंबाधरा
हे सोमेश्वर पार्वतीश्वर विभो, हे चंद्रचूडामणी
हे रामेश्वर श्री महेश्वर प्रभो तू तार माते झणी

हे गौरीहर श्री उमावर अपर्णेशा त्रिनेत्रा हरा
नंदीशा प्रलयंकरा शुभकरा ओंकारनाथा परा
सृष्टीशा मदनांतका स्मररिपू पंचास्य बिल्वप्रिया
कर्पूरांग भुजंगहार कर तू श्री आशुतोषा दया

भोलानाथ सदाशिवा गुणनिधे विश्वेश्वरा त्र्यंबका
देवेशा करूणाकरा अघहरा अज्ञान संहारका
सर्वेशा च परात्परा सुरवरा देवा दयासागरा
अज्ञानी अपराधि मी, मजसि द्या देवा तुम्ही आसरा

कैलासाधिपते सुरासुरनता सिध्देश्वरा सिध्दिदा
केदारेश्वर हे त्रिशूलधर हे मुक्तेश्वरा मुक्तिदा
कारूण्याब्धि शिवा कमंडलुधरा रुद्राक्षमालाधरा
गौरांगीप्रिय पापतापहनना सर्वेश्वरा पाहि माम्

संसारातपत्रस्त तारक सुरा योगीन्द्र चेतोहरा
नंदीवाहन हे हिमालयसुता संगीत योगीश्वरा
मौनी सिद्ध मुनी यतीवरस्तुता व्याघ्रांबरा श्रीहरा
अज्ञानी अपराधि पापि मज द्या देवा तुम्ही आसरा

संसारार्णव तारका सुरवरा, हे सिध्दिदाता प्रभो
मायाजाल विमोचका प्रभुवरा, हे मुक्तिदाता विभो
ज्योतिर्लिंगवरा सुराष्ट्रविहरा ह्या सोमनाथा भजा
स्वीकारा शरणागतास पदरी, घ््या आदिदेवा पुजा

घ््या माझा प्रणिपात पर्वतसुता - प्राणेश्वरा त्र्यंबका
काशीनायक विश्वनाथ पदि की ठेवीत मी मस्तका
विश्वेशा प्रणती पदांबुजि तुझ्या हे अन्नपूर्णेश्वरा
काशीपट्टणवासि जान्हवितटी विश्वेश्वराते स्मरा

सर्वांगी उटि चर्चिली विभुतिची रुद्राक्ष माळा गळा
शीतांशू धरि शीर्षि जान्हवि शिरी त्रैनेत्रि ज्वाळानळा
भाळी चंदन, शूलपाणि, विळखा सर्पे गळा घातला
अर्धोन्मीलित नेत्रयुग्मि विलसे सोऽहं समाधी कळा

कैलासाधिपती चराचर पती विश्वेश विश्वस्तुत
श्रीरामा जपतो अहर्निश सदा, ध्यातो मनी संतत
अंगी भस्म उटी, स्मशानि रमतो, ध्यानी सदा मग्न तो
कैलासाशिखरी समाधित रमे योगी महादेव तो

पश्चीमार्णव वीचिक्षालित पदा हे सोमनाथा प्रभो
ज्योतिर्लिंगवरा पुरातनतमा सौराष्ट्रनाथा विभो
दुष्टांना प्रतिसारूनी प्रभुवरा तू आज येथे स्थित
वर्धिष्णू विजयध्वजा फडकते तू देव की जागृत

हल्ले दानव हे अनंत करिती, संपत्ति ते लूटती
मूर्ति फोडिति ते, हिरे पळविती, विच्छिन्न वास्तूकृती
सारे साहुनि हे पुनश्च अमरा मृत्यंजया तू उभा
आर्याची अजरामरा विलसते ही संस्कृती सुप्रभा

ऐतिहासिक हे पुरातन अती, हे संस्कृती स्मारक
श्रध्दास्थान महान धार्मिक जना भक्ताप्रती तारक
दुष्टांचा निचरा करीत पुरता सुष्टांप्रती आसरा
सौराष्ट्री जलधी तटी निवसका ह्या सोमनाथा स्मरा

कैलासाधिपते नमो तुज शिवा रामेश्वरा हे प्रभू
अर्धोन्मीलित नेत्रयुग्मपटली ध्यातोस रामप्रभू
वाचेने जपतोस राम, भरला चित्ती सदा राम तो
गौरीला कथितोस राममहिमा सर्वा भुती राम तो

दक्षिणार्णववीचिक्षालितपदा रामेश्वरा हे प्रभो
ज्योतिर्लिंगवरा पुरातनतमा हे राष्ट्रनाथा विभो
रामाने पुजिले तुला, तुजवरी रूद्राभिषेका करी
चित्ती ध्याउनिया तुला प्रथम तो लंकेशप्राणा हरी

केदारेश्वर तो हिमालय उरी ध्यानस्थ की बैसला
बर्फाच्छादित शृंगवेष्टित पुरी देवालयी स्थापिला
श्रध्देने अति गौरवे सकलही तो पांडवी पूजिला
सृष्टीसुंदरता अतीव नटली मंदाकिनी सोज्वला

एका बाजुस ती खळाळत त्वरे मंदाकिनी वाहते
दूज्या बाजुस उंच उंच शिखरे उंचावती शीर ते
बर्फाच्या किरिटी उन्हे पडति ती शोभा अती रम्य ती
सृष्टीसुंदरता शिवा भुलविण्या शृंगार केला अती

दृष्टीला दिसते सुरेख शिखरी हैमप्रभा सोज्वला
वेगाने अति वाहते खळखळा मंदाकिनी शीतला
एका बाजुस वाहते हिमनदी मंदातिमंदा गती
राने दाट अती कशी पसरली सौंदर्य शोभा किती

शिवः शंभु गौरीश सांबः स्मरारिः
अपर्णेश अंबेश कर्पूरगौरः
भवः शंकरस्त्र्यंबकः पंचवक्त्रः
शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं

शिवो व्याघ्रचर्मासनस्थस्त्रिनेत्रः
विभूतिर्ललाटे च रुद्राक्षकंठः
त्रिशूलस्तुहस्ते शशांकश्च मूर्घ््नि
शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं

शिवश्चंद्रचूडामणिः शंभुराजा
महादेव रामेश्वरः पार्वतीशः
महेशो उमेशस्तु सोमेश्वरश्च
शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं

जगन्नाथ विश्वेश विश्वेश्वरश्च
त्रिलोकेश नंदीश गौरीहरश्च
हिमाद्रीशकन्येश बिंबाधरश्च
शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं

अनाद्यंतमध्यश्च गंगाधरश्च
भुजंगेन्द्रहारश्च योगीश्वरश्च
शशांकावतंसश्च कारूण्यसिंधुः
शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं

उमाशंकरौ अन्नपूर्णेश देवः
अपर्णावरो ईश केदार नाथः
नगेशात्मजेशः सुरेशः परेशः
शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं

स्मशाने निवासः शिवश्चंद्रमौली
हिमाच्छादितशृंग कैलासनाथः
तपःपूतकांतिश्च भस्मांगलेपः
शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं

समाधिस्थ योगीश्वरो नीलकंठः
उमानाथ देवेश्वरो आदिनाथः
त्रिनेत्रश्च काशीश्वरो श्री समर्थः
शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं

दयासिंधु कारुण्यपूर्णो दयालुः
कृपासिंधु वात्सल्यपूर्णः कृपालुः
अपर्णाधवः आशुतोषः परेशः
शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं

सदावत्सलः सर्वदेवाधिदेवः
सदानंदितो रत्नकल्पोज्ज्वलांगः
सदा सुंदरः चारूचंद्रावतंसः
शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं

महारुद्र नागेश ओंकार नाथः
महाकाल घृष्णेश्वरा वैजनाथः
भिमाशंकरो त्र्यंबको शैलनाथः
शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं शिवोऽहं

_____________________

२९. उदो हो भवानी

हे विंध्याचल वासिनी सतत गे भक्तास तू पावसी
त्यांचे मानस तोषवून सहसा दुःखार्णवी तारसी
सुष्टांच्या प्रतिपालना करूनि तू दुष्टांस संहारिशी
धर्मग्लानि निवारूनी जगति तू सध्दर्म संस्थापिसी

जे कोणी करिती तपा मुनिजना नौकाच तू जाहली
संसारी तरण्या नि मुक्ति वरण्या भक्तांचि तू माउली
लज्जा वाटतसे शशीस बघुनी तेजस्वि ते त्वन्मुख
दुष्टांते तव दर्शनीच धडकी भक्तास होते सुख

गायत्री, तुजला जपे कुणि भजे ध्याती कुणी सन्मती
सूर्याला कुणि अर्घ्यदान करिती सूर्योदयी अस्ति की
मंत्राते जपती तुझ्याच समयी त्या लोक जे आस्तिक
तेजाते अणि बुध्दिते प्रखरता तू देशि सर्वाधिक

हे दुर्गे तुजला प्रणाम करितो तू दैत्य संहारिणी
मर्दूनी महिषासुरास रणि तू आनंदिली मेदिनी
दुष्टांच्या रुधिरेच रंजित तनू नीशुंब शुंबा रणी
मारूनी सुखवीत सज्जन गणा तू मत्कुलस्वामिनी

हे कन्याकुमरी समुद्रतटि तू आरंभिले की तप
व्हावा प्राप्त पती सदाशिव तुला हा त्वन्मयी मानस
तीन्ही सागर संगमी करि तपा बाला तपश्चारिणी
वायूभक्षण शंभुचिंतन मनी गौरी शिवानंदिनी

प्राची पश्चिम सागरा मिळतसे हिंदी महासागर
सामुद्रत्रयसंगमी विलसते हे दक्षिणी भूशिर
त्याचा दक्षिण बिंदु ख्यात जगती कन्याकुमारी असे
उग्रातीशय त्या तपार्थ नगजा कन्याकुमारी बसे

सूर्याचा उदयास्त सुंदर दिसे शोभा अती रम्य ती
साक्षात्कार इथेच ईशप्रतिती स्वामी विवेकाप्रती
त्यांचे स्मारक भव्य सुंदर अती शोभे मनोहारि ते
ह्या स्थानीच इथेच बैसति शिलाखंडीच ध्यानस्थ ते

जिकडे जाई दृष्टी तिकडे पाणी पाणिच चहूकडे
दृष्टीचे ते फिटे पारणे आनंदी आनंद गडे
सृष्टिसुंदरी नटली थटली ल्याली ती बहु भुषणे
निसर्ग सुंदर नयन मनोहर भारतवर्षाचे लेणे

दक्षिणेश्वर कालीमाते हे कलकत्ता निवासिनी
रूद्ररूपिणी खलसंहारिणि असुरमर्दिनी जगस्वामिनी
रामकृष्ण परमहंसा तूच दिधला आधार
तूच उध्दरिले कितिका तूझाच मज आधार

अपर्णाच अंबा मृडानी भवानी
हिमाद्रीशकन्या महादेवपत्नी
उमा पार्वती साध्वि कन्याकुमारी
उदो हो उदो हो उदो हो भवानी

निशुंबास शुंबासुराला वधी तू
महीषासुराला रणी मर्दिले तू
यशोदुंदुभी वाजविला सुरांनी
उदो हो उदो हो उदो हो भवानी

तुझी कीर्ती मोठी तुझी ख्याती मोठी
तुझी शक्ति मोठी तुझी दीप्ति मोठी
तुझे दास कोटी तुझे भक्त कोटी
उदो हो उदो हो उदो हो भवानी

तुझ्या आननीच्या बघूनीच तेजा
क्षये चंद्रमा तो बहू कष्टि झाला
तुझ्या अष्ट भूजी किती एक शस्त्रे
उदो हो उदो हो उदो हो भवानी

अती तीक्ष्ण शस्त्रे तुझ्या हस्ति देवी
टणत्कार दैत्या बहू भीती दावी
सुरांना समाधान कैवल्य दानी
उदो हो उदो हो उदो हो भवानी

हिमांगी शुभांगीच चंद्रानना तू
तुझे मानसी लोककल्याण हेतू
तपश्चारिणी तू सदा मग्न ध्यानी
उदो हो उदो हो उदो हो भवानी

खला दंडीसी तू जगा रक्षिसी तू
सुरानंदिनी दैत्य संहारिणी तू
सदा सज्जनांना यशोदायिनी तू
उदो हो उदो हो उदो हो भवानी

नमस्कार माझे हजारो तुला गे
पदी गुंतले गे तुझ्या भक्ति धागे
सदानंद साम्राज्य आनंद खानी
उदो हो उदो हो उदो हो भवानी

महन्मंगले दुष्ट संहार कर्ती
मनोकामना दर्शने पूर्ण होती
महत्ता तुझी स्पष्ट शास्त्री पुराणी
उदो हो उदो हो उदो हो भवानी

सदा सज्जनानंद दायी मृडानी
महादेव अर्धांगि भक्ताभिमानी
सदा लोककल्याणकारी भवानी
उदो हो उदो हो उदो हो भवानी

_____________________

३०. पंढरीचा राणा

पंढरीचा राणा माझा
भक्त पुंडलीकासाठी
युगे अठ्ठावीस उभा
विटेवर जगजेठी

चंद्रभागे वाळवंटी
भक्तजनांची हो दाटी
फेर धरूनी नाचती
विठोबाचे वारकरी

टाळ वीणा एकतारी
झांज शंख मृदंग भेरी
गर्जति तारस्वरे नरनारी
जय जय पांडुरंग हरी

दिंड्या पताका तोरणे
ठायी ठायी संकीर्तने
विठ्ठल विठ्ठल नामस्मरणे
गगन अवघे कोंदले

जय जय रामकृष्ण हरी
जय जय पांडुरंग हरी
जय जय विठ्ठल गजरी
अवघी दुमदुमली पंढरी

ब्रह्म निर्गुण निराकार
येथे होते सगुण साकार
महिमा भक्तीचा अपार
भाव भुकेला परमेश्वर

क्षीरसागर विहारी हरी
अवतरला तो पंढरपुरी
लक्ष्मी क्षीराब्धिजा सुंदरी
तीच रखुमाई गोजिरी

एकनाथ नामदेव
तुकाराम ज्ञानदेव
सावता, गोरा, चोखा सर्व
सद्भक्त विठ्ठलाचे

जाति पंथ भेद नाही
भाव अंतरीचा पाही
करी उद्धार लवलाही
शरणागत भक्ताचा

_____________________

अनुक्रमणिकेकडे